Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh đã ban hành nhiều văn bản về công tác cải cách tư pháp (CCTP) để lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện như: Chương trình số 63-CT/TU, ngày 18/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Chỉ thị số 04-CT/TW, ngày 02/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; Chương trình số 209-CTr/TU, ngày 12/4/2023 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới; Chỉ thị số 42-CT/TU, ngày 19/9/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai về tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị, khởi tố, vi phạm pháp luật; Chỉ thị số 19-CT/TU, ngày 02/12/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, Nhân dân.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan, đơn vị đã chủ động ban hành kế hoạch, chương trình CCTP hằng năm phù hợp tình hình thực tế của từng địa phương, cơ quan, đơn vị để triển khai thực hiện; tổ chức quán triệt, ban hành gần 300 chỉ thị, nghị quyết, chương trình, kế hoạch, đề án về công tác CCTP; đẩy mạnh triển khai CCTP gắn với thực hiện cải cách hành chính và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp. Các văn bản pháp luật mới được ban hành liên quan đến công tác CCTP được tuyên truyền, phổ biến đầy đủ, kịp thời (Sở Tư pháp phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh xây dựng nội dung các chuyên mục về phổ biến, giáo dục pháp luật trên sóng phát thanh, sóng truyền hình; thực hiện chuyên mục: “Giới thiệu văn bản mới”,“Pháp luật và đời sống” trên Báo Lào Cai và Báo Lào Cai online; đăng tải 21.395 tin bài trên báo, tạp chí và Đài phát thanh truyền hình, 20 tin, bài, ảnh trên Trang thông tin về phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh Lào Cai; Biên soạn 12 chuyên đề phát trên hệ thống loa truyền thanh của xã trọng điểm phức tạp về an ninh trật tự; chuyên đề “Quy định của Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước” làm tài liệu tuyên vận tại các xã phường, thị trấn. Cấp huyện tổ chức 19 phiên tòa giả định, 40 phiên tòa xét xử lưu động tuyên truyền pháp luật về bạo lực học đường, hành vi buôn bán, tàng trữ, vận chuyển pháo nổ, vi phạm quy định về phương tiện giao thông, về nghĩa vụ quân sự, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, xâm phạm tình dục đối với trẻ em…; tổ chức 2.550 buổi tuyên truyền pháp luật cho 247.601 lượt người tham gia; cấp phát 4.882 cuốn sách, tài liệu pháp luật; đăng tải 2.030 tin, bài trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở giới thiệu văn bản về chủ trưởng, chính sách, pháp luật của đảng, Nhà nước và các thông tin phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương.

Thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, tuyển dụng cán bộ; rà soát, bổ sung quy hoạch giai đoạn 2021 - 2026. Chú trọng công tác bồi dưỡng, đào tạo cán bộ tại chỗ, sắp xếp, bố trí phân công phù hợp với tình hình biên chế và năng lực, sở trường của từng cán bộ, công chức; làm tốt công tác đánh giá, phân loại, quy hoạch tạo nguồn lãnh đạo trong từng đơn vị. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong các đơn vị ngày càng được nâng cao.

Chất lượng hoạt động tư pháp của các cơ quan tư pháp được đổi mới, tăng cường, nhất là việc thực hiện tốt cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức liên quan trong tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, vi phạm pháp luật, trong đó thực hiện tốt Quy chế số 1061-QCPH/BCSĐ, ngày 06/11/2023 về việc phối hợp công tác giữa Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh và Ban cán sự đảng Tòa án nhân dân tỉnh; Quy chế số 432-QCPH/BCSĐ ngày 15/5/2023 về việc phối hợp công tác giữa Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh và Ban cán sự đảng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh.  Năm 2024, các cơ quan nội chính tỉnh ký kết Nghị quyết liên ngành về việc phối hợp trong công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Lào Cai (Nghị quyết liên ngành số 05/2024/NQLN ngày 03/5/2024); Ban cán sự đảng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh ký quy chế phối hợp trong công tác với 9/9 Ban Thường vụ huyện ủy, thị ủy, thành ủy; Ban cán sự đảng Tòa án nhân dân tỉnh ký quy chế phối hợp với Ban Thường vụ các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, trong đó có các nội dung về công tác nội chính, PCTNTC và CCTP.

Công tác kiểm tra, giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh được đẩy mạnh. Thông qua các hoạt động giám sát trực tiếp và giám sát gián tiếp đã kịp thời đưa ra các kiến nghị góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan tư pháp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ CCTP tại địa phương. Giai đoạn 2021 - 2023, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh thực hiện hơn 20 cuộc giám sát, khảo sát trong đó có 03 cuộc giám sát về lĩnh vực tư pháp. Đảng đoàn HĐND tỉnh chỉ đạo tổ chức 18 kỳ họp, trong đó có 11 kỳ họp chuyên đề; ban hành 91 Nghị quyết là văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có 12 Nghị quyết liên quan đến công tác CCTP. Thường trực HĐND, Ban Pháp chế HĐND tỉnh tổ chức 07 cuộc giám sát chuyên đề, qua giám sát đã đánh giá những kết quả đạt được, kịp thời chỉ ra những hạn chế, bất cập cần khắc phục. Mặt trận tổ quốc các cấp đã chủ động xây dựng kế hoạch và triển khai giám sát, phản biện xã hội hàng năm; tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về công tác tư pháp và CCTP; chỉ đạo, đôn đốc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với các hoạt động tư pháp ở địa phương.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác CCTP trên địa bàn tỉnh còn một số hạn chế như: Việc thi hành án dân sự chưa có điều kiện thi hành còn kéo dài; công tác thi hành án, quyết định hành chính ở một số địa phương còn chậm, chưa dứt điểm; cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện, phương tiện làm việc của một số cơ quan, đơn vị còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu (Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Lào Cai chưa có phòng xét xử thân thiện theo Thông tư số 02/2018/TT-TANDTC, ngày 21/9/2018 của Tòa án nhân dân Tối cao; trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác tuy đã được quan tâm bố trí nhưng tại một số đơn vị Viện Kiểm sát nhân dân cấp huyện vẫn thiếu, đã cũ, xuống cấp).

Để tiếp tục triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ CCTP trong thời gian tới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy, các ban cán sự Đảng, đảng đoàn; các cơ quan tư pháp tỉnh tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm: Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ CCTP theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, nhất là Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, được cụ thể hóa tại Chương trình số 209-CTr/TU, ngày 12/4/2023 của Tỉnh ủy; Tăng cường công tác phối hợp, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; giải quyết kịp thời các vụ án trọng điểm và những vụ án được dư luận xã hội quan tâm, hạn chế thấp nhất tình trạng án oan sai, bị hủy, sửa; thực hiện tốt công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động của các cơ quan bảo vệ pháp luật, đổi mới thủ tục hành chính - tư pháp, đảm bảo công khai minh bạch trong hoạt động của các cơ quan bảo vệ pháp luật; tiếp tục chỉ đạo rà soát và tổ chức thi hành nghiêm các bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính đã có hiệu lực pháp luật; quan tâm bổ sung, hỗ trợ kinh phí, bảo đảm các điều kiện làm việc cho cơ quan tư pháp, đáp ứng yêu cầu CCTP trong tình hình mới./.

                                                                                                                         Thùy Liên

                                                                                                     Ban Nội chính Tỉnh ủy